Domowa musztarda

Przygotowanie domowej musztardy jest nieprzyzwoicie proste - wystarczy zmiksować przygotowane składniki i gotowe. Potrzebujemy tylko ziaren gorczycy, ocet winny i kilka dodatków, które zawsze są w kuchni pod ręką.

Jak pisze w swoim „Leksykonie sztuki kulinarnej” Maciej Halbański: „musztarda jako przyprawa ma bardzo długą tradycję, która sięga I w. n.e. Jedni historycy podają jako „ojca” musztardy Piliniusza Starszego (23-79 r. n.e.), autora wielotomowej „Historia naturalis”, inni – rzymianina Kolumellę, który żył również w I w. n.e.”

Piliniusz Starszy

Pamiętajmy, że musztarda, ta najbardziej łagodna, to musztarda francuska, ta nieco bardziej ostrzejsza to stołowa, a najostrzejsza to sarepska (z odmiany gorczycy sarepskiej).

Reklama musztardy z francuskiego pisma L'Illustration z 1930 roku.

Do serwowania musztardy służy specjalne naczynko zwane musztardniczką. Jest to taka mini-wazka zespolona ze spodkiem i przykryta malutką przykryweczką. W zestawie powinna być też łyżeczka. Musztardniczki przeważnie wykonane są z porcelany, ale spotkać możemy też srebrne z wkładką ze szkła. Jeszcze na początku XX wieku takie naczynka były obowiązkowym elementem nakrycia stołu i wchodziły w skład każdego porcelanowego serwisu.

Musztardniczki z pocz. XX wieku ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kielcach, fot z książki "Ceramika ćmielowska" Magdaleny Śniegulskiej-Gomuły.

Musztardę fabryczną zaczęto produkować pod koniec XIX wieku. W Polsce sklepowa musztarda zaczęła być bardzo popularna w 20-leciu międzywojennym. Okres między wojnami światowymi to czas wielu zmian, nie tylko obyczajowych, ale i na stołach. Kobiety coraz częściej podejmowały pracę zawodową, dlatego w sklepach zaczęły pojawiać się gotowe produkty ułatwiające prowadzenie kuchni, jak kostki rosołowe, proszki do pieczenia, gotowe budynie w proszku czy właśnie musztarda.

Reklama musztardy Stella zamieszczona w piśmie "Świat Kupiecki" z 1926 roku.

Dziś sytuacja się odwraca, chcemy wracać do tego, co domowe i naturalne. Zrobienie własnej musztardy może być doskonałym początkiem tej drogi.

Domowa musztarda

12 łyżek gorczycy (4 opakowania po 30 g., a jeśli chcesz mieś musztardę łagodniejszą użyj 6 łyżek gorczycy białej i 6 łyżek czarnej)

12 łyżek przegotowanej wody

12 łyżek octu winnego

4 łyżki oleju rzepakowego

Po szczypcie cukru i soli

Opcjonalnie: papryka mielona, miód, chrzan

Zalewamy gorczycę octem i wodą. Odstawiamy na noc, najlepiej w zamkniętym słoiczku, albo szczelnie przykrytej porcelanowej miseczce.

Na drugi dzień napęczniałą gorczycę miksujemy dokładnie z olejem i dodatkami. Jeżeli musztarda jest za gęsta, można dodać odrobinę chłodnej, przegotowanej wody.

Gotową musztardę przekładamy do wyparzonych słoiczków i trzymamy w lodówce. Najlepiej smakuje po kilku dniach, kiedy składniki dobrze się połączą.